Hội chứng rễ thần kinh: Biểu hiện, nguyên nhân và cách điều trị

Trong những năm gần đây, bệnh lý rễ thần kinh cột sống trở nên rất phổ biến và có xu thế trẻ hóa, gây tác động nhiều đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh. Không ít người mắc phải hội chứng rễ thần kinh nhưng không phát hiện bệnh sớm, dẫn đến can thiệp chậm trễ, điều trị khó khăn.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ CKII. Đỗ Anh Vũ - Trưởng khoa Ngoại Thần Kinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn
 

Bệnh lý rễ thần kinh là gì?

Trong y khoa, từ tủy sống tách ra các dây thần kinh sống, phần đầu của các dây thần kinh được gọi là rễ thần kinh.

Bệnh rễ thần kinh là thuật ngữ y học dùng để mô tả đau, tê hoặc ngứa ran xảy ra khi các dây thần kinh đến từ tủy sống bị chèn ép hoặc bị tổn thương, thường do các bệnh liên quan tới cột sống gây ra như lệch đĩa đệm, thoát vị cột sống, gai cột sống,… có thể là tê liệt, rối loạn cảm giác theo vùng thần kinh chi phối. Bệnh lý rễ thần kinh đôi khi được gọi là có "dây thần kinh bị chèn ép".

Các biểu hiện của bệnh lý rễ thần kinh

Tất cả các rễ thần kinh đều có thể bị tổn thương, nhưng thường gặp nhất là tổn thương rễ thần kinh cổ và rễ thần kinh thắt lưng - cùng.

• Bệnh lý rễ thần kinh cột sống cổ: Các bệnh nhân bị bệnh thường đau, tê bì và dị cảm theo sự phân bố của rễ hay các rễ thần kinh bị tổn thương. Bệnh nhân hay có co thắt cơ và đau cổ, đau lan tới cơ thang và vùng giữa hai xương bả vai. Những người mắc loại bệnh rễ thần kinh này bị đau, tê hoặc ngứa ran xuống một hoặc cả hai cánh tay.
• Bệnh lý rễ thần kinh thắt lưng - cùng: Những người mắc loại bệnh rễ thần kinh này bị đau, tê hoặc ngứa ran ở mông hoặc xuống chân, thường trở nặng khi trời trở lạnh và ẩm. Tình trạng này xảy ra khi một hoặc nhiều dây thần kinh đi từ cột sống đến chân và chân bị chèn ép hoặc tổn thương. Mọi người đôi khi gọi các triệu chứng của loại bệnh rễ thần kinh này là "đau thần kinh tọa."

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân phổ biến nhất là thoát vị đĩa đệm, biến đổi xương do viêm khớp dạng thấp (RA) hoặc thoái hóa khớp, đặc biệt ở vùng cổ và thắt lưng

Bệnh rễ thần kinh có thể xảy ra khi những thay đổi ở lưng khiến dây thần kinh bị chèn ép hoặc tổn thương. Điều này có thể xảy ra nếu:

• Các đốt sống hình thành các chồi được gọi là gai xương, chèn ép vào các dây thần kinh gần đó. (Những người mắc một chứng bệnh gọi là "hẹp cột sống" thường gặp vấn đề này.)
• Các đĩa giữa các đốt sống bị vỡ và phình ra, khiến chúng chèn ép vào hoặc kích thích các dây thần kinh gần đó. (Một đĩa bị vỡ và phình ra được gọi là "đĩa thoát vị.")
• Các bệnh lý khác khác, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, nhiễm trùng, viêm hoặc khối u làm tổn thương dây thần kinh gần tủy sống.

Chẩn đoán bệnh rễ thần kinh cột sống

Bác sĩ có thể chẩn đoán đau rễ thần kinh cột sống qua thăm khám lâm sàng dựa trên tiền sử bệnh lý và khám thực thể. Hầu hết các bệnh nhân cải thiện tình trạng sức khỏe khi được nghỉ ngơi, chăm sóc hoặc dùng thuốc nên đôi khi bác sĩ sẽ không cần đến các chẩn đoán hình ảnh.

Nếu cơn đau dai dẳng, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện chọn lọc các cận lâm sàng như:

• Hình ảnh: Chụp cộng hưởng từ (MRI)
• Điện cơ (còn gọi là "EMG"): Trong đo EMG, kỹ thuật viên kiểm tra các xung điện truyền qua các dây thần kinh đến phần cơ thể.

Điều trị bệnh rễ thần kinh cột sống

Hầu hết bệnh nhân tổn thương rễ thần kinh nều được phát hiện sớm có thể điều trị khỏi bằng phương pháp bảo tồn mà không cần phải phẫu thuật. Điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân gây chèn ép rễ thần kinh.

Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Thuốc giảm đau mà bạn có thể sử dụng mà không cần toa bác sĩ
• Thuốc giãn cơ
• Tránh các hoạt động làm cho cơn đau nặng hơn
• Tiêm thuốc làm tê lưng hoặc giảm sưng
• Vật lý trị liệu để tập các bài tập đặc biệt và kéo dài
• Phẫu thuật là làm cứng cột sống để cải thiện các vấn đề gây ra các triệu chứng

Hội chứng rễ thần kinh nếu chủ quan không điều trị, bệnh có thể tiến triển nặng gây những di chứng ảnh hưởng đến vận động và sức khỏe. Nếu bị tê liệt đột ngột, đau nhức vùng cổ, lưng hãy đến các cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị tốt nhất.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn là địa chỉ uy tín với đội ngũ Y Bác sĩ kinh nghiệm với phương châm đặt bệnh nhân lên hàng đầu, lấy hiệu quả khám chữa bệnh làm thước đo, nâng cao chất lượng sống của bạn.

Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn với các bác sĩ chuyên khoa đã có nhiều năm công tác và kinh nghiệm điều trị các ca bệnh khó, phẫu thuật phức tạp Quý Khách có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY