Bàng quang tăng hoạt - Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Bàng quang tăng hoạt (Overactive bladder) là tập hợp các triệu chứng rối loạn chức năng giữ nước tiểu, có thể biểu hiện bằng số lần đi tiểu gấp, tiểu đêm và tăng tần suất muốn đi tiểu đột ngột, khó kiểm soát. Nguyên nhân bao gồm chấn thương bụng, nhiễm trùng, tổn thương thần kinh và thức uống có chất kích thích. 

Dấu hiệu nhận biết bàng quang tăng hoạt

Bàng quang tăng hoạt(OAB) là gì? 

Bàng quang tăng hoạt (OAB: Overactive bladder) là sự kết hợp của các triệu chứng như đi tiểu thường xuyên, không thể nhịn tiểu được, tiểu không tự chủ và tiểu đêm.

Bàng quang tăng hoạt thường gặp ở những người từ 65 tuổi trở lên. Phụ nữ có thể bị bàng quang tăng hoạt ở độ tuổi trẻ hơn, thường là khoảng 45 tuổi. Hội chứng bàng quang tăng hoạt tuy không nguy hiểm nhưng thường gây khó chịu cho người bệnh, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, học tập và công việc. Một số trường hợp có thể ảnh hưởng tới tâm lý người bệnh, đặc biệt là những người trẻ.

Tiểu gấp: dấu hiệu nhận biết của triệu chứng bàng quang tăng hoạt

Bàng quang hoạt động quá mức có thể tự biến mất không? 

Không, bàng quang tăng hoạt không tự biến mất. Nếu không điều trị các triệu chứng có thể trở nên tồi tệ hơn.

Triệu chứng bàng quang tăng hoạt

Tiểu gấp: Tiểu gấp là tình trạng muốn đi tiểu xuất hiện đột ngột, không kiểm soát được, không thể nhịn tiểu được. Dù vừa đi tiểu thì cảm giác này vẫn không biến mất. 

Tiểu nhiều lần: Thường xuyên tiểu trong ngày, mỗi ngày có thể đi 7-8 lần.

Tiểu đêm: Ban đêm phải thức dậy nhiều hơn 2 lần để đi tiểu.

Tiểu nhiều lần: ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống

Nguyên nhân bàng quang tăng hoạt

Các tình trạng hoặc chấn thương ảnh hưởng đến cơ bàng quang khiến bàng quang hoạt động quá mức. Các nguyên nhân có thể bao gồm:

• Chấn thương bụng: Mang thai và sinh con có thể làm giãn và làm suy yếu cơ vùng chậu. Cơ vùng chậu là các cơ và mô hỗ trợ các cơ quan ở vùng bụng dưới. Khi bị bàng quang tăng hoạt có thể bị xệ xuống khỏi vị trí bình thường nếu cơ vùng chậu bị yếu đi.
• Tổn thương thần kinh: Đôi khi cơ thể gửi tín hiệu đến não và bàng quang để đi tiểu không đúng lúc. Một số bệnh và chấn thương có thể gây tổn thương thần kinh, bao gồm phẫu thuật vùng chậu hoặc lưng, thoát vị đĩa đệm, xạ trị, bệnh parkinson, bệnh đa xơ cứng hoặc đột quỵ.
• Thuốc, rượu và caffeine: Có thể làm tê liệt dây thần kinh ảnh hưởng đến tín hiệu truyền về não và khiến bàng quang co bóp liên tục.         
• Sự nhiễm trùng: Nhiễm trùng, chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI: urinary tract infection) có thể kích thích dây thần kinh bàng quang và khiến bàng quang bị co thắt mà không báo trước.
• Thừa cân: Thừa cân có thể gây thêm áp lực lên bàng quang gây ra tình trạng tiểu không tự chủ khẩn cấp.
• Thiếu hụt estrogen sau mãn kinh: Sự thay đổi nội tiết tố có thể gây ra tình trạng tiểu không tự chủ. 

Điều trị bàng quang tăng hoạt

Các phương pháp điều trị khác nhau có thể giúp khắc phục tình trạng bàng quang tăng hoạt động. Phương pháp điều trị có thể bao gồm thay đổi một số sinh hoạt hằng ngày, dùng thuốc hoặc phẫu thuật ở một số trường hợp cần thiết.

Thay đổi sinh hoạt

Ghi nhật ký bàng quang:

Ghi nhật ký bàng quang trong vài ngày để theo dõi:

• Những gì bạn uống.
• Bạn uống bao nhiêu.
• Những gì bạn ăn.
• Số lần và khi nào bạn đi tiểu.
• Tần suất bạn cảm thấy cần đi tiểu gấp.
• Số lần bạn không thể đến nhà vệ sinh kịp thời.
• Điều gì khiến bạn són tiểu, chẳng hạn như ho, hắt hơi hoặc cười.

Theo dõi chế độ ăn uống:

Ngừng ăn hoặc cắt giảm đồ uống hoặc thực phẩm có thể gây ra các triệu chứng bàng quang bao gồm:

• Trà, cà phê, rượu, sôcôla.
• Nước ngọt có chứa caffeine.
• Trái cây và nước ép trái cây.
• Cà chua và các sản phẩm từ cà chua.
• Thực phẩm, đồ uống cay và có tính axit.
• Thực phẩm, đồ uống có chứa chất ngọt nhân tạo, chẳng hạn như nước ngọt dành cho người ăn kiêng và một số loại kẹo cao su.

Táo bón có thể gây áp lực lên bàng quang và ảnh hưởng đến chức năng bàng quang. Có thể tránh táo bón và giảm các triệu chứng bàng quang bằng cách giữ thói quen đi tiêu lành mạnh. Những điều sau đây có thể giúp bạn duy trì hoạt động đi tiêu đều đặn:

• Tăng lượng chất xơ ăn vào. Kết hợp các loại thực phẩm như đậu, mì ống, bột yến mạch, ngũ cốc cám, bánh mì nguyên hạt, trái cây tươi và rau tươi vào chế độ ăn uống của bạn.
• Uống thêm hai đến bốn ly nước mỗi ngày.
• Tập thể dục thường xuyên.

Quản lý cân nặng:

Thừa cân có thể gây áp lực lên bàng quang, góp phần gây ra các vấn đề về kiểm soát bàng quang. Duy trì cân nặng khỏe mạnh có thể làm giảm áp lực lên bàng quang.

Ngừng sử dụng các sản phẩm thuốc lá:

Thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá khác có thể gây kích ứng cơ bàng quang. Ho co thắt do người hút thuốc cũng có thể gây rò rỉ nước tiểu.

Tập các bài tập giúp thư giãn và làm khỏe cơ bàng quang:

Dùng thuốc theo toa: Khi các biện pháp thay đổi lối sống không mang đến hiệu quả như mong muốn, bước tiếp theo có thể là dùng thuốc. Bác sĩ có thể chỉ định bằng dùng thuốc làm giãn cơ giúp ngăn bàng quang co bóp khi chưa đầy.

Can thiệp phẫu thuật: Tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật nếu điều trị bằng thuốc không đem lại hiệu quả.

Phòng ngừa bàng quang tăng hoạt:

Điều chỉnh lối sống có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bàng quang tăng hoạt như:

• Duy trì cân nặng khỏe mạnh.
• Hạn chế uống caffeine và rượu Tập thể dục thường xuyên.
• Thực hiện Kegels hoặc các bài tập sàn chậu khác.
• Thường xuyên thăm khám sức khỏe để kiểm soát các tình trạng có thể gây ra bàng quang tăng hoạt chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc nhiễm trùng niệu.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn có áp dụng Bảo hiểm y tế và Bảo hiểm sức khỏe.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn